ایران زیبا گردشگری و راهنمای سفر
سرپرست هیات باستان‌شناسی بررسی محدوده اجرای طرح گرمسیری سرپل ذهاب از شناسایی محوطه‌های تاریخی ۹ هزارساله در این منطقه و تخریب ۳ مورد از آنها بر اثر عبور کانال آب خبرداد.
سرپرست هیات باستان‌شناسی هدف از اجرای بررسی باستان‌شناختی محدوده اجرای طرح گرمسیری را بررسی و شناسایی مکان‌‌های باستانی منطقه و ثبت و ضبط دقیق آنها برای جلوگیری از تخریب و به حداقل رساندن آسیب‌های احتمالی طی اجرای پروژۀ گرمسیری و در نهایت گردآوری اطلاعاتی برای انجام مطالعات هدف‌دار در آینده اعلام کرد.
او گفت:
کهن‌ترین آثار شناسائی شده طی پژوهش‌های پیشین در منطقۀ سرپل ذهاب بقایای استقرار دورۀ پارینه سنگی میانی است که از کاوش کوتاه مدت سال ۱۹۶۱ فرانک هول و کنت فلنری در غار کل داود در ابتدای گذرگاه ورود به دشت سرپل (قلعه شاهین) به دست آمده است که بیش از چهل هزار سال قدمت دارد.
این باستان‌شناس با اشاره به شروع بررسی‌های باستان‌شناسی از اواخر دی ماه سال جاری افزود:
با توجه به اهمیت منطقه و ضرورت انجام بررسی‌های دقیق، بررسی‌های فشرده‌ای به انجام رسید و مسیر خطوط لوله و کانال‌های آبیاری به دقت مورد بازدید قرار گرفت. علاوه بر بازدید و بررسی مسیر لوله و کانال، بررسی در دشت قلعه شاهین تاکنون منجر به شناسائی ۵۰ محوطۀ باستانی از دورۀ نوسنگی میانی به بعد شده که متاسفانه سه مورد از آنها یعنی تپه دماغ سفید در مجاورت روستائی به همین نام در شرق دشت ذهاب، محوطۀ بی نام با کد ۰۳۷ در جنوب غرب شهر سرپل ذهاب و دامنۀ غار تپانی که توسط فیلیپ اسمیت گمانه‌زنی شده، به واسطۀ عبور کانال تخریب شده است.
او مشکل دیگر اجرای طرح گرمسیری در جنوب شهر سرپل ذهاب، تغییر مسیر بدون اطلاع سامانۀ کانال‌کشی دانست و بیان کرد:
طی بازدید مشخص شد این اقدام بدون اطلاع قبلی به سازمان میراث فرهنگی صورت گرفته است. به طور کلی محوطه‌های شناسائی شده حاکی از وجود استقرارهایی از هزارۀ هفتم پس از میلاد تا دورۀ اسلامی است که نشان می‌دهد منطقۀ سرپل ذهاب حداقل از هزارۀ هفتم قبل از میلاد تاکنون دارای استقرار بوده است.
علی بیگی افزود:
مکان‌ها و محوطه‌های ارزشمند به اضافۀ قلعه گبری، اتاق فرهاد و زیج منیژه، ساختارها و آثار مشهود در منطقه هستند و از سایر مکان‌ها و محوطه‌ها چون گورستان‌ها، محوطه‌های استقرار کوچک و بزرگ دوره‌های مختلف، محوطه‌های دورۀ پارینه سنگی و سایر آثار و بقایای کمتر مشهود در منطقه، اطلاع چندانی در دست نیست.
پس از انقلاب اسلامی بررسی و شناسائی منطقه طی دو فصل در سال ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵ به سرپرستی خانم شهین کرماجانی به انجام رسیده و پیش از پژوهش‌های میدانی ایشان نیز بررسی‌های جسته و گریخته ای توسط ادارۀ کل و مرکز باستان‌شناسی به سرپرستی زنده یاد سعید گنجوی به انجام رسیده است.
این باستان‌شناس تاکید کرد:
با این حال به نظر می‌رسد که با توجه به ماهیت بررسی‌های عمومی که طی چند دهه گذشته در منطقه انجام شده است، بررسی و شناسائی دقیق‌تر منطقه با هدف کشف تمامی شواهد و بقایای باستان‌شناسی که در چشم‌انداز منطقه پراکنده و قابل مشاهده هستند، پیش از انجام هرگونه طرح عمرانی و توسعه‌ای ضروری است.
براساس بند ج ماده ۱۱۴ قانون برنامه ۵ ساله چهارم تمامی وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و موسسات دولتی موظفند قبل از اجرای طرح‌های عمرانی گسترده و در مرحله امکان‌سنجی و مکان‌یابی نسبت به انجام مطالعات فرهنگی- تاریخی میراث فرهنگی در آن خصوص اقدام کنند و در طراحی و مکان‌یابی طرح‌های یاد شده نتایج مطالعات را رعایت کنند.
