مازندران استان سرسبز و چشمنواز شمال ایران، که با طبیعت بینظیر و آبوهوای معتدل خود در نوار ساحلی جنوب دریای خزر آرامگرفته، جاذبههای طبیعی، تاریخی و فرهنگی بیشماری را در خود جایداده است. این استان که در بخش طبیعتگردی، قطب گردشگری کشور به شمار میرود، هرساله پذیرای نزدیک به دوازده میلیون نفر گردشگر داخلی و دهها هزار توریست خارجی است. ۳۳۸ کیلومتر نوار ساحلی دریای خزر، دامنههای جنگلی و کوهستانی، رودخانههای پرآب، چشمههای آبمعدنی پرشمار، آبشارها، غارها و بیش از ۸۰۰ اثر تاریخی و فرهنگی ثبتشده در این استان باعث میشود تا حتی نگاهی گذرا به جاذبههای گردشگری آن در مجال یک مطلب امکانپذیر نباشد. ازاینرو در بخش اول راهنمای سفر به مازندران، پس از نگاهی به موقعیت جغرافیایی و راههای دسترسی به این استان، به معرفی اجمالی شهرستانهای ساری، نور و آمل میپردازیم و مهمترین جاذبههای گردشگری این شهرستانها را به شما معرفی میکنیم.
موقعیت جغرافیایی
استان مازندران که در غرب استان گلستان و مشرق استان گیلان قرارگرفته، از جنوب با استانهای سمنان، تهران، قزوین هممرز است. مرز شمالی این استان به دریای خزر محدود میشود.
بر اساس آخرین تقسیمات كشوری این استان در حال حاضر با مركزیت شهر ساری، دارای ۱۶ شهرستان به نامهای آمل، بابل، بابلسر، بهشهر، تنكابن، چالوس، رامسر، سوادكوه، قائمشهر، محمودآباد، نكا، نور، نوشهر، جویبار و گلوگاه است.
مسیرهای دسترسی به استان مازندران
مسیر اول:
از مسیر تهران قسمت شرق این شهر (که اتوبان بسیج نام دارد) را طی کرده و بهطرف آبعلی و جاده دماوند برانید پس از طی شهرهای پردیس و رودهن و بومهن مسیر دوراهه میشود که اگر از سمت راست به سمت دماوند و فیروزکوه برانید از طریق جاده زیبای فیروزکوه به قائمشهر رسیده و از آنجا به ساری یا بابل میتوانید ادامه مسیر دهید.
دیدنیهای این مسیر
شهرهای زیبای دماوند و فیروزکوه جاذبههای خاص خود را دارند و در فیروزکوه روستای جلیزجند و آبشار ساواشی و تنگه واشی را میتوانید ببینید همچنین دیدار از روستای بادرود هم خالی از لطف نیست .در ادامه مسیر پل شگرف ورسک در روستای ورسک و درست در کنار جاده ونیز در ادامه کلیسای کوچکی در کنار جاده را میتوانید ببینید و بعدازآن به سوادکوه و آلاشت و پل سفید میرسید که مسیری بسیار سرسبز و زیباست و در قائمشهر چنانچه قصد دیدار از ساری رادارید میتوانید مسیر را به سمت راست رانده و در ادامه به گرگان برسید.اما از قائمشهر به سمت مسیر چپ راهی بابل و بابلسر و محمودآباد میشوید.
مسیر دوم
از مسیر شماره یک اگر بعد از بومهن سمت چپ را انتخاب کنید به امامزاده هاشم میرسید و مسیر موسوم به جاده هراز را در پیش دارید . که البته نزدیکترین مسیر برای رسیدن به شمال کشور همین مسیر است.بعد از امامزاده هاشم که درست در بلندترین مسیر جاده قرار دارد راه سرازیری را در پیش دارید که چشمانداز زیبای قله رفیع دماوند را در مسیر جاده میتوانید به تماشا بنشینید. این مسیر(از تهران تا آمل) حدود ۲۰۰ کیلومتر است . پس از آمل به محمودآباد میرسید که اولین شهر ساحلی و توریستی در این مسیر است . امتداد جاده محمودآباد به راستراه رسیدن به بابلسر و بابل را ترسیم میکند و در سمت چپ راه رسیدن به نور و نوشهر و چالوس.
مسیر سوم
مسیر تهران به سمت کرج را در پیشگرفته و از ابتدای کرج جاده چالوس را در پیش میگیرید . جاده چالوس یکی از زیباترین جادههای کشور است . وجود سفرهخانههای زیبای کنار جادهای در مسیر از سد کرج تا آسارا و بالاتر راه استراحت را هموارتر میکند.و ازآنجاکه حدود ۲۱۳ کیلومتر (از کرج تا چالوس)مسیر را در پیش دارید میتوانید به چالوس برسید .اگر خواهان تماشای شهر زیبای کلاردشت هستید نرسیده به چالوس از شهر مرزنآباد مسیر انحرافی به چپ را در پیشگرفته و بعد از طی ۴۰ دقیقه مسیر به کلاردشت زیبا میرسید. برای رفتن به چالوس باید مسیر کلاردشت تا مرزنآباد را برگردید. از چالوس میتوانید به سمت نمکآبرود و تنکابن و رامسر ادامه مسیر دهید.
مسیر هوایی
چهار فرودگاه دشت ناز ساری، نوشهر، بیشه کلا بابلسر و رامسر ارتباط هوایی این استان را با بقیه نقاط کشور برقرار ساخته است.
راهآهن
راهآهن شمال یکی از انشعابات اصلی راهآهن سراسری کشور از این استان عبور کرده و بسیاری از شهرها را در مسیر خود به یکدیگر متصل میکند.
هزینه اقامت
هزینه اقامت در استان مازندران، از هیچ معیار خاصی تبعیت نمیکند و یکشب اقامت در این استان بسته به اینکه در چه زمانی به این استان سفر کنید و یا در چه محلی اقامت کنید، از چند ده تا چندصد هزار تومان برای یکشب متغیر است. بسته به سلیقه و امکانات مالی شما میتوانید هتل، مهمانسرا، خانه محلی و یا چادر را برای اقامت برگزینید. به یاد داشته باشید، به همراه داشتن چادر در سفر به این استان، هیچگاه به ضرر شما نخواهد شد. اگر هم خواستید میتوانید در اتاق خانههای روستایی منطقه بمانید البته باید خودتان با صاحبخانه بر سر قیمت به توافق برسید.
سوغات استان مازندران
در میان صنایعدستی استان مازندران، روسری و لباسهای ابریشمی، نمد و محصولات حصیری و چوبی از شهرت بیشتری برخوردارند و بهعنوان سوغاتی موردتوجه سیاحان داخلی و خارجی قرار میگیرند. محصولات صنایعدستی معمولاً در قسمتهای ورودی و خروجی شهرهای استان عرضه میشود و منظره جالبی را به وجود میآورد.
ساری
شهرستان ساری بهعنوان مركز استان مازندران دارای اماكن ديدني و جاذبه های مختلف تاريخی و طبيعی است.مجموعه اقامتی سد شهيد رجايی، هتل اسرم، بادله، هتل ساحل نارنج و سالاردره از مهمترین مراكز اقامتی ساری به شمار میروند.
سد سليمان تنگه
در اطراف سد سلیمان تنگه بهوسیله بخش خصوصی امکانات تفریحی مناسبی برای اقامت و گردش روی آب ایجادشده است که با توجه به عظمت سد، زیبایی دریاچه و فضای دلپذیر اطراف آن در حال حاضر یکی از زیباترین چشماندازهای مازندران محسوب میشود و از قابلیت فوقالعادهای برای جذب گردشگر برخوردار است.
اقامت شبانه در کنار رودخانه زلال با صدا و آهنگ دلنواز اوقات خوشی را فراهم میکند، بازدید از تاج سد با گرفتن بلیت در روزها ممکن بوده ، همچنین امکانات قایقرانی و اسکی برای استفاده گردشگران آمادهشده است.
امکانات رفاهی و تفریحی
متل – رستوران – سرویس بهداشتی
دهکده آرامش – تاج سد – اسکله شیرین رود – قهوهخانه تلاونگ
سد سلیمان تنگه
نوع جاذبه : تفریحی
قدمت (دوره تاریخی) : سال ۱۳۷۹ شمسی
زمان پیشنهادی برای سفر : تمام فصول
موقعیت : ۴۵ کیلومتری جنوب شهرستان ساری در نزدیکی روستای افراچال
جاذبههای پیرامونی
- برج رسکت – آدرس : ۶۰ کیلومتری جنوب غربی ساری، روستای رسکت ● برج لاجیم – آدرس : ۲۷ کیلومتری شمال شرقی شهر زیر آب
چشمههای باداب سورت
آن دسته از مسافران و گردشگران که به دنبال طبیعت بکر اعم از جنگل ، کوه و چشمههای زلال و متنوع هستند ، بهتر است سری به بخش ˈ چهاردانگه ˈ شهرستان ساری بزنند ، جایی که نه از شرجی هوا خبری است و نه گرمای طاقتفرسای تابستان.چهاردانگه جایی است که در آنجا کوه و جنگل به هم میرسند و طبیعت بیش از همه در چشمههای آب سرد و گرمی که از دل کوه بیرون میزنند و در حاشیه جنگل آرام میگیرد، جلوه گری میکند.چشمههای ˈ سورت ˈ که محلیها از آن بهعنوان ˈ باداب ˈ یاد میکنند برای اینکه آبش گازدار و درمانکننده بعضی از بیمارها است ، یکی از صدها چشمهای است که در منطقه چهاردانگه ساری گردشگران را فرامیخواند. سورت نیز به معنی شدت اثر است.این چشمهها در روستای سورت در دهستان ˈ پشت کوه ˈ و حدفاصل روستاهای ˈ اروست ˈ و ˈمال خواست ˈ واقع است.این چشمهها از شمال به ارتفاعات و تپههای پوشیده از جنگلهایی با درختان سوزنیبرگ میرسد، از جنوب مشرف به درههای پاییندست و از شرق در مجاورت ارتفاعات پوشیده از گیاهان بوتهای و درختچهها واقع هستند.
پناهگاه حیاتوحش دشت ناز و دودانگه و چهاردانگه
این منطقه کوهستانی با مساحت ۱۶٬۹۰۴ هکتار در حدود ۹۵کیلومتری جنوب شرقی شهرستان ساری دارای گونههای گیاهی و جانوری بسیار متنوعی است.این منطقه ازنظر ویژگیهای بومشناختی نظیر آبوهوا، توپوگرافی خاک و زمینشناسی متنوع است.پناهگاه حیاتوحش دودانگه با پارک ملی کیاسر، منطقه حفاظتشده پرور و منطقه حفاظتشده بولا هممرز است.غیر از انواع درختان و گیاهان جنگلی و مرتعی، مجموعهای از گونههای وحوش نیز در آن وجود دارد که مهمترین آنها عبارتاند از گوزن، شوکا، کل، بز و میش، پلنگ، خرس، گراز و انواع پرندگان، بهویژه قرقاول، کبک معمولی و کبک دری که فضای جذابی به آن بخشیدهاند.
ساحل خزر آباد (فرحآباد)
مجموعه تاريخی “فرحآباد” در ۲۸ كيلومتری شمال ساری و در ورودی خزر آباد در سه كيلومتری ساحل دريای خزر قرار دارد.
اين مجموعه شامل مسجد و با ديوارهاي برجایمانده از يك كاخ سلطنتي است كه به دستور شاهعباس صفوي ساختهشده و تفرجگاه ساحلي شاهان صفوي بود،مسجد با ایوانهای رفيع، شبستانها، حجرهها و مناره از مهمترین بناهاي تاريخي مازندران در اين مجموعه است.
پناهگاه حیاتوحش سمسكنده
پناهگاه حیاتوحش سمسکنده دومین پناهگاه حیاتوحش شهرستان ساری است که در ۱۰کیلومتری جنوب شرق شهر ساری واقعشده و مسیر دسترسی آن نیز از جاده بینالمللی ساری به نکا و سپس ورود به جاده روستای سمسکنده است که درنهایت به درون این پناهگاه ختم میشود. پوشش گیاهی این پناهگاه از نوع گونههای جنگلی و جلگهای است و بخشی از آن هم مانند منطقه دشت ناز بهعنوان زیستگاه گوزن زرد ایرانی مورداستفاده قرار میگیرد. این منطقه که از سال ۱۳۵۲ تحت حفاظت بود در سال ۱۳۵۴ بهعنوان پناهگاه حیاتوحش شناخته شد. پناهگاه حیاتوحش سمسکنده با یک هزار هکتار وسعت دارای پوشش جنگلی جلگهای خزری با گونههای شاخص بلوط ، انجیلی ، آزاد و توسکا است. گوزنهای زردی که در این پناهگاه پرورش داده میشود به زیستگاه اصلی اینگونه جانوری در دز و کرخه و همچنین دیگر زیستگاهها چون جزیره اشک و ˈ میان کــتل ˈ استان فارس انتقال داده میشود. شغال ، گربه جنگلی ، سنجاب و سمور جنگلی و گراز هم از گونههای پستاندار و عقاب جنگلی، جغد و کبوتر جنگلی نیز از پرندگان شاخص این منطقه به حساب میآید.
از دیگر مناطق گردشگری شهرستان ساری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پارك جنگلی شهيد زارع
- برج رسكت
- مسجد جامع ساری
- خانه قديمي كلبادی
- حمام وزيری
- امامزاده عباس
- برجسلطانزينالعابدين
- آب انبار ميرزا مهدی
- آب انبار نو
نور
گستردگی شهرستان نور از ساحل دريا تا ارتفاعات البرز ميانی ، وجود تنوع آبوهوايی ، رودخانهها و آبشارهای طبيعی همراه با آثار تاريخی و باستانی اعتبار ويژهای به اين شهرستان بخشيده است.
پارک جنگلی نور
پارک جنگلی نور که با نام موسس آن مرحوم “سعيدي آشتياني” نيز ناميده میشود، با مساحت ۳۶۴۵ هکتار از اوايل دهه ۵۰ شمسی مـورد بهرهبرداری قرارگرفته و ازنظر وسعت يکی از بزرگترین پارکهای خاورمیانه است.
اين بوستان در نزديکي کوه و دريا قرار دارد و به دليل جذابیتهای گردشگري و ارزشهای طبيعي، ازجمله داشتن ذخیرهگاه ۲۷۰ هکتاري درخت “سفيد پلت” که بومي ايران است، از بوستانهای شاخص محسوب میشود.
در ابتدای ورودی غربی پارک که از جاده اصلی نور محمودآباد جدا میشود، سردر زيبای سنگی با ویژگیهای معماری و پوشش چوبی ساختهشده که ديدنی است.
امکانات رفاهی و تفریحی
رستوران مجهز – آلاچیقهای چوبی – پارک بازی – مسجد – زمینهای ورزشی
پارک جنگلی نور
نوع جاذبه : طبیعی – تفریحی
زمان پیشنهادی برای سفر : تمام فصول
موقعیت : کیلومتر ۵ نور به محمودآباد در شرق نور
خانه نیما یوشیج
خانه نیما یوشیج شاعر بزرگ معاصر که آرامگاه وی نیز است با ویژگیهای سنتی منطقه کوهستانی نور ساختهشده است.
موزه نيما در خانه اين شاعر نامي ايران با مساحت ۷۰۰ مترمربع افتتاحشده است.
خانه اجدادي نيما يوشيج در سال ۱۲۰۷ هجري قمري توسط پدربزرگ او ساخته شد و از سال ۱۳۶۸ در اختيار سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري قرار گرفت. مرمت اين ساختمان از همان سال ۱۳۶۸ آغاز شد و پسازآن، در مراحل مختلف ادامه يافت.
این بنا دارای ۳ ورودی، شاهنشین و اتاقهای زیادی است. خانه نیما یوشیج با داشتن آجرکاری و گچ کاریهای زیبا از جاذبههای گردشگری استان مازندران به شمار میآید.
موزه نیما در حال حاضر با ۲۰۰ قلم شی شامل ابزار و وسایل مورداستفاده وی و خانوادهاش در زمان حیات، اسناد و مدارک، عکس و تصاویر، دستنوشتهها، سند ازدواج و کتابخانه در محل خانه نیما افتتاحشده است.
موزه نیما یوشیج
نوع جاذبه : تاریخی – فرهنگی
قدمت (دوره تاریخی) : دوره قاجاریه
زمان پیشنهادی برای سفر : تمام فصول
ثبت در فهرست آثار ملی : به شماره ۱۸۰۲ مورخ ۱۳۷۵/۹/۱۹
موقعیت : ۵ کیلومتری غرب بلده، روستای یوش
از دیگر جاذبههای گردشگری این شهرستان میتوان موارد زیر را نام برد:
- جنگل نور
- آبگرم لاويج
- روستاي بلده
- آبشار آب پری
- پارك جنگلي كشپل
- غار كهو
- روستای ناتل
- قلعه پولاد بلده
- كاخ تميشان
- فيل سنگی
- كاروانسرای زمستانی يالرود
آمل
شهرستان آمل بيشترين تعداد جاذبههای گردشگری در بخش طبیعتگردی و آثار باستانی را در استان مازندران به خود اختصاص داده است.
صعود به دماوند
بام ایران و سمبل مازندران و پیشخوان شهرستان آمل باشهرتی جهانی یکی از منحصربهفردترین جاذبههای طبیعی ایران به شمار میرود که در ۷۵ کیلومتری جنوب غربی شهر آمل در البرز مرکزی و بخش لاریجان قرار دارد.مسیر دسترسی به بام ایران در کیلومتر ۷۰ آمل به تهران در آبادی پلمون از جاده هراز جدا میشود که به جاده آبگرم رینه معروف است.
این جاده فرعی بعد از حدود هفت کیلومتر و با شیبی تند و عبور از ارتفاعات با پیچهای متعدد به شهر رینه میرسد و سپس با عبور از شهر رینه به سمت غرب در مسری که به منطقه اکوتوریستی لار و شهر پلور ختم میشود ادامه یافته است. پس از طی حدود پنج کیلومتر بعد از رینه در نزدیکی محل برفچال از جاده رینه به پلور به سمت قله در جهت شمالی یک جاده فرعی و خاکی از جاده آسفالته مذکور جدا شده و با عبور از مسیری زیبا در میان شقایقهای سرخ در محلی موسوم به مسجد امام زمان (عج) خاتمه مییابد و از این مکان کار صعود کوهنوردان آغاز میشود، محل مذکور در ارتفاع دو هزار و ۲۰۰ متری قرار دارد و استراحتگاه و پناهگاه بعدی نیز در ارتفاع چهار هزار و ۲۰۰ متری واقعشده است. مسیر فوقالذکر در جبهه جنوبی قله است و علاوه بر آن کوهنوردان از جبهههای شمالی، جنوبغربی و غربی نیز به قله صعود میکنند.
دشت لار
دشت لار و درياچه زيبای آن در فاصله ۷۰ كيلومتری جادهی هراز قرار دارد. اين دشت بزرگترین دره ايران است و به همين خاطر دشت خوانده میشود. زيباترين مناظر بام ايران را میتوان از دشت لار ديد. چشمههای بسيار، لار را به سرزمين هزارچشمه، و آبوهوای متغير آن را به لار ديوانه مشهور كرده است.
پارك ملي لار كه حدود ۲۸ هكتار مساحت دارد مكانی مناسب براي راهپیمایی و درياچه آن در صورت صدور اجازه توسط سازمان حفاظت محیطزیست، موقعيتی خوب براي شنا و ماهيگيری است.
اطراف این دریاچه در ماه اردیبهشت مملو از شقایق میشود که بر زیباییهای این منطقه میافزاید.
ابرهای دور دماوند اگر اجازه دهند، لار بهترين مكان برای ديدن چهره زيبای بام ايران و عكاسی از آن است.
نوع جاذبه : طبیعی – تفریحی
زمان پیشنهادی برای سفر : تمام فصول
موقعیت : ۸۰ کیلومتری شمال شرقی تهران و ۱۰۰ کیلومتری آمل
مسیر دسترسی : جاده هراز – پلور – جاده آسفالته سد لار – کمردشت.
جاذبههای پیرامونی
- امامزاده هاشم– آدرس : جاده هراز ۷ کیلومتر بعد از آبعلی ● آبگرم لاریجان – آدرس : جاده هراز ۷۲ کیلومتری آمل، روستای لاریجان● غار و آبگرم اسک – آدرس : ۱۳ کیلومتری پلور (راه شنی)
آبشار شاهاندشت
آبشار شاهاندشت با ارتفاع تقريبی ۵۰ متر يكی از بزرگترین آبشارهای استان مازندران به شمار میرود. در حاشيه جاده و رودخانهی هراز، اين آبشار پر آب و عظيم خودنمائی میکند.
جاده فرعی منشعب از جاده هراز تا آبشار مذكور تقزيبا ۱۰ دقيقه فاصله دارد و بعد از خاتمه جاده، از روستای شاهاندشت ۱۵ دقيقه پیادهروی دارد.
شاهاندشت در منطقه آمل يكی از آبشارهایی است كه مناظر کمنظیر میآفریند و سالانه گردشگران زيادی را جذب میکند.
نوع جاذبه : طبیعی – تفریحی
زمان پیشنهادی برای سفر : تمام فصول
موقعیت : ۶۵ كيلومتری شهر آمل در جاده هراز و در ارتفاعات مشرف به روستاي زيبا و ييلاقی شاهاندشت
جاذبههای پیرامونی
- قلعه ملک بهمن – آدرس : مشرف به روستای شاهاندشت
- نقش برجسته ناصرالدینشاه (شکل شاه) – آدرس : جاده هراز ۶۰ کیلومتری آمل، پشت تونل وانا) ● آبگرم لاریجان – جاده هراز ۷۲ کیلومتری آمل، روستای لاریجان
پل معلق
پل معلق یکی از بناهای باشکوه و ارزشمند توریستی شهر آمل محسوب میشود که در نزدیکی پل دوازده پله واقعشده است و بهاینعلت آن را پل معلق میخوانند که اگر پایههای زیرین آن براثر سیل تخریب شود کمانهای بالايی آن را نگه میدارند.
ساخت پل معلق آمل را مهندسان آلمانی در سال ۱۳۱۴ شروع و در اواخر ۱۳۱۵ به پايان رساندند. این پل آهنی که به صورت یک معماری ایرانی است، بر روی رود هراز احداث گردیده و ۱۸۰ متر طول، ۸۰ متر عرض و از کف رودخانه ۶ متر ارتفاع دارد.
در كنار و زير اين پل در فضايي باز پارك بزرگ شهر واقعشده كه محل اسكان مسافران و تفريح گردشگران شده است و ازنظر حمل و نقل هم مكاني براي مسافران و گردشگران تعبيه شده كه میخوانند وسايل نقلیه خود را در پاركينگ پارك نموده و در آرامش كامل باشند. همچنین هتل شهرداری آمل هم در کنار این پلها قرار دارد.
پل معلق آمل
نوع جاذبه : تاریخی
قدمت (دوره تاریخی) : سال ۱۳۱۵ شمسی
زمان پیشنهادی برای سفر : تمام فصول
ثبت در فهرست آثار ملی : به شماره ۱۵۲۴ مورخ ۱۳۵۳/۱۲/۳
موقعیت : مرکز شهر آمل
از دیگر جاذبههای گردشگری این شهرستان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سياه بيشه
- درياچه سد لار
- غار اسك
- آبگرم اسك و استراباكوه
- آب سرد معدني آمولو
- آب گرم بائيجان
- آبگرم لاريجان
- پارك جنگلي ميرزا كوچك خان
- پارك دهكده طلايی
- مقبره مير بزرگ
- قلعه بهمن
- پل دروازه چشمه
- شكل شاه ( جاده هراز )
- دخمه هاي سنگي ( كافر كلي ) رينه راه باستانی تنگه بند بريده و تصوير حجاریشده شاه و ياران او بر سنگ
- كاروانسرای گمبوج
- قلعه ملك بهمن
مازندران حرف نداره